سوره توبه آیه 36

إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِندَ اللَّهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْراً فِى كِتَبِ اللَّهِ يَوْمَ خَلَقَ السَّمَوَ تِ وَالْأَرْضَ مِنْهَآ أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ ذَ لِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ فَلَا تَظْلِمُواْ فِيهِنَّ أَنفُسَكُمْ وَ قَتِلُواْ الْمُشْرِكِينَ كَآفَّةً كَمَا يُقَتِلُونَكُمْ كَآفَّةً وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللَّهَ مَعَ‏الْمُتَّقِينَ‏

ترجمه:
همانا تعداد ماهها نزد خداوند، در كتابِ (آفرینش) خدا و از روزى كه آسمان‏ها و زمین را آفرید، دوازده ماه است، كه چهارماه از آن (جنگ) حرام است، این آیین ثابت و پابرجاست. پس در این ماهها، با جنگ و خونریزى بر خود ستم نكنید و جملگى با همه‏ ى مشركان بجنگید، آن گونه كه آنان همگى با شما مى‏ جنگند و بدانید كه خداوند باپروا پیشه ‏گان است.

نکته ها:
سال، دوازده ماه دارد و كلمه ‏ى «شَهر» (ماه) نیز دوازده بار در قرآن آمده است.
عدد دوازده كه بارها در قرآن آمده است، عدد مباركى است، تعداد رهبران بنى ‏اسرائیل و چشمه‏ هاى آب زلال كه با معجزه ‏ى موسى ‏علیه السلام جوشید، عدد امامان اهل بیت و… دوازده است.
چهار ماهى كه جنگ در آن حرام است عبارتند از: ذى القعده، ذى الحجّه، محرّم و رجب. سه ماه اوّل پى در پى است.
نظام حركت ماه به دور زمین و چرخشى كه به اراده ‏ى الهى در منظومه‏ ى شمسى در طول سال است، از آغاز خلقت بر این كرات حاكم بوده است.
احترام ماه هاى حرام تا وقتى است كه دشمن از آن سوء استفاده نكند و در این ماهها حمله و هجوم نیاورد والاّ اگر دشمن حمله كرد، دفاع لازم است. طبق آیه‏ ى 194 سوره بقره: «والحُرمات قصاص، فمَن اعتَدى‏ علیكم فاعتَدوا علیه بمثل‏ما اعتدى‏ علیكم»، همه ‏ى چیزهاى مورد احترام، قابل قصاص است. هر كس از قانون عدم تعرّض، سوء استفاده كرد و بر شما تجاوز كرد، شما هم به همان گونه عمل كنید.
تعبیر ثابت و پا بر جا بودن این آیین، شاید اشاره به این باشد كه احترام چهارماه در همه ‏ى ادیان آسمانى ثابت بوده است. (طبق روایات)
در برخى روایات از امام باقرعلیه السلام، دوازده امامِ پس از پیامبر اسلام، به عنوان تأویل این آیه شمرده شده است.

 بشناس قدر خویش که دریای گوهری!
برای شما همین یک مصرع کافیست.

 اول انسان باید به موقعیت‌خود توجه کند؛ موقعیت ‌ذاتی و موقعیت زمانی‌اش، که در چه زمانی، چطور رفتار کند؟ استاد چطور دستور می‌دهد؟

  عرض کردم: امام رضا(علیه‌السلام) فرمود: «رَحِمَ اللهُ عَبداً أحیَا أمرَنَا». خدا رحمت کند آن کسی را که دین ما را زنده کند.

 من با گفتن احکام و معارف و شما با شنیدن و عمل‌کردن.

 روز قیامت خدا می‌گوید: چرا نرفتی یاد بگیری؟ اگر بگویی یاد گرفتم، می‌پرسد: چرا عمل نکردی؟ به من هم می‌گویند: چرا نگفتی؟ مسؤلیت دارد آقاجون!

آیت الله حق‌شناس رحمةالله‌علیه
 کتاب مواعظ
جلد اول

سوره بقره آیه 207

وَ مِنَ الْنَّاسِ مَنْ يَشْرِى نَفْسَهُ ابْتغَآءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ وَ اللَّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَاد

ترجمه:
و از مردم كسى است كه براى كسب خشنودى خدا، جان خود را مى‏ فروشد و خداوند نسبت به بندگان مهربان است.

نکته ها:
ابن‏ابى ‏الحدید كه از علماى قرن هفتم اهل‏سنّت است، در شرح نهج ‏البلاغه خود آورده است: تمام مفسّران گفته‏ اند این آیه درباره على بن‏ ابی طالب علیه السلام نازل شده است كه در لیلة المبیت در بستر رسول خدا صلى الله علیه وآله خوابید. و این موضوع در حدى از تواتر است كه جز كافر یا دیوانه آنرا انكار نمى‏ كند.
مشركانِ مكّه، قرار گذاشتند از هر قبیله‏ اى یك نفر را براى كشتن پیامبر صلى الله علیه وآله انتخاب كنند و آن حضرت را دسته جمعى از بین ببرند تا بنى ‏هاشم به خونخواهى او قیام نكنند و با این عمل از دعوت پیامبر راحت شوند. پیامبر صلى الله علیه وآله از نقشه‏ ى آنان با خبر شد و على علیه السلام براى اینكه پیامبر به سلامت از مكّه خارج شود، در بستر ایشان خوابید و این آیه در شأن آن حضرت نازل گردید.
همین كه على علیه السلام در آن شب خطرناك به جاى پیامبر خوابید، خداوند به دو فرشته‏ ى خود، جبرئیل و میكائیل فرمود: كدامیك از شما حاضرید فداى دیگرى شوید؟! هیچكدام از آنها حاضر نشدند. خداوند فرمود: اینك مشاهده كنید كه چگونه على‏ بن ابى ‏طالب علیهما السلام حاضر است جان خود را فداى رسول خدا كند.
گاهى باید براى احیاى یك معروف و یا محو یك منكر، جان را تسلیم كرد. حضرت على علیه السلام فرمودند: كسى كه در راه امر به معروف و نهى از منكر كشته شود، یكى از مصادیق این آیه است.

امام علی علیه السلام :

عـَلَيـْكـُمْ بـِكـِتـابِ اللّهِ، فـَاِنَّهُ الْحـَبـْلُ الْمـَتينُ وَالنُّورُ الْمُبينُ، وَالشِّفاءُ النّافِعُ وَالرِّىُّ النّاقِعُ وَالْعِصْمَةُ لِلْمُتَمَسِّكِ وَالنَّجاةُ لِلْمُتَعَلِّقِ؛

تمسك كنيد به كتاب خداوند ؛
زيرا اين كتاب طنابی است محكم ؛
و نوری است آشكار ؛
و شفايی است سـودمـند ؛
و چشمه ای است سيراب كننده ؛
نگهبان برای كسی است كه به او تمسك جويد
و نجات برای كسی است كه به آن درآويزد.

منبع: نهج البلاغه: خ ۱۵۵، ص ۴۹۰

امام جعفر صادق علیه السلام فرمود:

سه چيز است كه اگر مؤمن از آنها مطلع شود، باعث طول عمر و دوام بهره مندى او از نعمت ها مى شود

1 _ طول دادن ركوع و سجده

 2 _ زياد نشستن بر سر سفره اى كه در آن ديگران را اطعام مى كند

3 _ و خوش رفتارى اش با خانواده.

منبع: کافی ج۴ ص۴۹ ح۱۴