امام على عليه السلام :
*«وَ اغْتَنِمْ مَنِ اسْتَقْرَضَكَ فى حالِ غِناكَ لِيَجْعَلَ قَضاءَهُ لَكَ فى يَوْمِ عُسْرَتِكَ»*
_غنيمت بدان كسى را كه در زمان توانگريت از تو قرض بخواهد تا در روز تنگدستى ات (قيامت) بپردازد._
*نامه 31*
_*یکی از اموری که اسلام بدان تأکید بسیاری نموده، موضوع قرض دادن به نیازمندان است تا جایی که در روایات ما آن را از صدقه برتر دانستند.*_
امّا باید توجه داشت در برخی از موارد ما به وظایف مان و آداب و شرایطی که وجود دارد عمل نمی کنیم و از این جهت زیان هایی بر ما وارد می شود، ولی آگاهانه و یا ناآگاهانه گناه آن را بر گردن دیگران می گذاریم.
✍برای قرض الحسنه، این سنت پسندیده، شرایطی بیان شده است که در طولانی ترین آیه از قرآن بدان اشاره شده است:
*اى کسانى که ایمان آوردهاید! هنگامى که بدهى مدّتدارى (به خاطر وام یا داد و ستد) به یک دیگر پیدا می کنید، آن را بنویسید! …*
*بقره، 282*
در آموزه های دینی ما قرض دادن به برادران مؤمن، آداب و شرایطی دارد که برخی از آنها چنین است.
1 *قرض همراه با اخلاص باشد.*
2 *با دل خوش و رضایت کامل باشد.*
3 *قرض از مال حلال باشد.*
4 *قرض مکتوب شود.*
5 *کسى که به مؤمنى قرض داد، منتظر بماند تا پرداخت قرض براى او امکانپذیر شود؛ يعنى اگر طلبکار مىداند بدهکار توانایى ندارد، جایز نیست او را تحت فشار قرار دهد.*
*پـاداش قـرض دادن:*
پيامبر صلی الله و علیه و آله و سلم :
*«اَلصَّدَقَةُ بِعَشرَةٍ وَ القَرضُ بِثَمانِيَةَ عَشرَ وَ صِلَةُ الاِخوانِ بِعِشرينَ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ بِاَربَعَةٍ وَ عِشرينَ»*
صدقه دادن، ده حسنه، قرض دادن، هجده حسنه، رابطه با برادران [دينى]، بيست حسنه و صله رحم، بيست و چهار حسنه دارد.
*كافى ج4، ص10*
پيامبر صلی الله و علیه و آله و سلم :
*«مَنِ احْتاجَ إِلَيْهِ أَخوهُ الْمُسْلِمُ فى قَرْضٍ وَ هُوَ يَقْدِرُ عَلَيْهِ فَلَمْ يَفْعَلْ حَرَّمَ اللّه عَلَيْهِ ريحَ الْجَنَّةِ»*
كسى كه برادر مسلمانش در قرضى به او نياز پيدا كند و او بتواند قرض بدهد و چنين نكند، خداوند بوى بهشت را بر او حرام مى كند.
*امالى (صدوق) ص 430 - من لا یحضر الفقیه ج4 ، ص15*
_*البته در آموزه هاى دينى قرض گرفتن بدون حاجت امر پسنديده اى نيست و علت آن نيز در روايات ذكر شده است*_
پيامبر صلی الله و علیه و آله و سلم :
*«أَقِلَّ مِنَ الدَّيْنِ تَعِشْ حُرّا»*
قرض كمتر گير تا آزاد باشى.
*نهج الفصاحه ص235، ح 432*
امام على عليه السلام :
*«اِيّاكُمْ وَ الدَّيْنَ فَاِنَّهُ مَذَلَّةٌ بِالنَّهارِ، وَ مَهَمَّةٌ بِاللَّيلِ وَ قَضاءٌ فِى الدُّنْيا وَ قَضاءٌ فِى الآْخِرَةِ»*
زير بار بدهى نرويد زيرا بدهكارى خوارى روز و اندوه شب است و در دنيا و آخرت باز پرداختى دارد.
*كافى ج 5، ص 11
امام على عليه السلام:
*«كَثْرَةُ الدَّيْنِ تُصَيِّرُ الصّادِقَ كاذِبا وَ المُنْجِزَ مُخْلِفا»*
بدهى بسيار، راستگو را دروغگو و خوش قول را بدقول مى گرداند.
*تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص362 ، ح8214*
امام على عليه السلام:
*«اَلدَّيْنُ رِقٌّ فَلا تَبْذُلْ رِقَّكَ لِمَنْ لا يَعْرِفُ حَقَّكَ»*
بدهى (نوعى) بندگى است، پس زمام اختيار خود را به كسى كه حق تو را نمى شناسد مسپار (كنايه از اين است كه از هر كس قرض نگير).
*شرح نهج البلاغه (ابن ابى الحديد)ج20،ص306،ح503*